İSTANBUL’UN HAYALETLERİ (GHOST OF İSTANBUL) : no 3

1.1 HAYALET FOTOĞRAFÇILIĞI

      Hayalet fotoğrafçılığı; Hope’a göre: İnsan ancak kendisi de paranoyak bilme durumunda olarak paranoyayı anlayabilir.

    Cogito’nun 2006 Bahar sayısı, ezoterizm ve hayalet fotoğrafçılığı üzerine olan eleştiri ve inceleme yazılarında; Doğaüstü olanla paranoyanın kesişmesi: Bu sayının Odak’ı ise "Okültizm ve Fotoğraf" üzerine... Okültizm, Türkçede gizlicilik olarak da geçiyor. Hayalet fotoğraflarının üretimi üzerine üç metine yer verilen Odak’ta, Clément Chéroux’nun "Hayalet Diyalektiği" başlıklı yazısı hayalet fotoğraflarının eğlence ve inanç dünyasına yönelik üretimine ışık tutarken, Louis Kaplan hayalet fotoğraflarını doğaüstü olanla paranoyanın kesişme noktası olarak ele aldığı yazısıyla hayalet fotoğrafı taraftarlarını ve karşıtlarını Freud’un, Lacan’ın ve Derrida’nın kuramları bağlamında inceliyor. Odak’ın son yazısı ise Sherlock Holmes’un yaratıcısı Sir Arthur Conan Doyle’ın spiritüalizm merakı ve hayalet fotoğrafçılığına verdiği destek üzerine...

    Çeşitli yayınlardaki anonim yazılara göre: Paranormal olarak nitelendirilen konular, çağlar boyunca insanların dikkatini çekmiştir. Üzerine hikâyeler anlatılmış, kitaplar yazılmış ve filmler çekilmiştir. Medyumluk, Büyücülük, Ruh Çağırıcılığı gibi pek çok şarlatana iş olanakları sağlamıştır. Ancak, tüm bu kolaylıkla yanlışlanabilecek durumların yanında, “Fotoğraflar Yalan Söylemez” sloganı ile ortaya atılan bir başka şarlatanlık daha vardır ki hem sosyal medyada hem de ciddi gazetelerin internet sitelerinde verilen haberlerde, kitlelerin dikkatini çeker ve peşinden sürükler: “Ruh Fotoğrafçılığı”. Bu fotoğrafçılık türü, hayalet, ruh vb. ruhani (aslında hayali) varlıkların görüntülerinin kamera yardımı ile bir fotoğrafta yakalanmalarına dayanmaktadır.

     Farklı yorumlamalara ve tariflemelere açık olan bu alan Bana göre: fotoğrafçının yaptığı optik bir illüzyondur. Fotoğrafçının elindeki sihir gücünün deşifre olmasıdır. Çünkü fotoğrafçı elindeki teknik materyal ve ekipmanlarla birlikte izleyicinin algısını ustalıkla değiştirebilir. Amaçladığını alımlayıcıya direkt ulaştırabilir, duygusal bir bağ kurar. Şüphesiz ki en büyük gücünü de buradan alır.

    Genel olarak baktığımızda İngiltere, Hollanda, Almanya, Fransa v.b. Avrupa ülkelerinde kullanılan bir tekniktir. Ancak ülkemizde pek yaygın olduğu söylenemez.

hayaletli fotoğraf sanatı